هنر نزد ایرانیان بود و بس!
به گزارش مهسان بلاگ، بی خود نگفته، فردوسی، شاعر ایرانی که هنر نزد ایرانیان است و بس، چرا که صنایع دستی ایران علاوه بر آنکه صفر تا صدش ایرانی و اصیل است از محیط زیست آن الهام گرفته و معرف ایران به همه دنیاست و تاریخ و فرهنگ و تمدن ملت ایران را معرفی می نماید.
فراوریات صنایع دستی مازندران بدون آنکه تبلیغی برایش گردد و بدون نام و نشان توسط بازاریان منطقه، خریداری و به مشتریان بین المللی فروخته می گردد و از آن طرف برای صنایع دستی چینی ها تبلیغ می گردد و آن را به خورد ما می دهند اما دریافتن علتش خیلی پیچیده نیست؛ نبود مراکز دائمی عرضه صنایع دستی هنرمندان استان و برگزار نشدن دوره های آموزش کاربردی و به روز برای شکوفایی هنر تجربی فراورینمایندگان باعث گردیده نه محصولات صنایع دستی شناخته گردد و نه هنر تجربی هنرمندان شکوفا و به روز گردد، بنابراین تنظیم برنامه مدون برای گسترش روزافزون این محصولات ایرانی، تضمین شغلی پایدار با ایجاد بازارهای متنوع عرضه صنایع دستی، پرداخت تسهیلات کم بهره به علاقه مندان و شاغلان این حرف، ایجاد کارگاه های آموزشی صنایع دستی و تربیت نیروی جوان زیرنظر اساتید معتبر و مجرب سبب شکوفایی این بخش می گردد.
شبنم فتاح پور، فعال حوزه صنایع دستی و مدیر کارگاه فنی و هنری خلاقیت طوبی در گفت وگو با خبرنگاران با اشاره به ظرفیت بانوان در حوزه صنایع دستی اظهار کرد: متاسفانه بستر مناسبی برای عرضه این محصولات فراهم نیست اما در برخی شهرهای گردشگرپذیر نظیر ماسوله و رامسر این حرفه یکی از پردرآمدترین حِرفه نزد بانوان و فروشندگان صنایع دستی است.
وی از آموزش، تبلیغ و ترویج به عنوان حلقه های مفقوده صنایع دستی در ایران نام برد و اضافه نمود: در صورتی که بانوان ایرانی با صنایع دستی مانوس شوند، می توانند بسیاری از احتیاجهای خانواری خود را برطرف نمایند؛ در این صورت یک بانوی هنرمند هرگز در اقتصاد خانوار دچار مشکل نخواهد شد.
فتاح پور با بیان اینکه هزینه آموزش و ایجاد شغل در این بخش ناچیز و غیرقابل مقایسه با اشتغالزایی در بخش های دیگر است، تاکید نمود: بسیاری از صنایع دستی در منطقه شمال کشور مربوط به حوزه بافندگی بوده که تامین سرمایه اولیه آن به راحتی مقدور است.
این بانوی کار آفرین و هنرمند از کیفیت بالا و قیمت مناسب صنایع دستی به عنوان مزیت این بخش نام برد و توضیح داد: بسیاری از محصولات بافندگی شمال کشور در سطوح بالای کیفی فراوری می گردد و حتی قابل رقابت با برندهای مطرح دنیا است. بسیاری از بازاریان بزرگ منطقه و کشور با خریداری این محصولات از منازل و بانوان هنرمند و نصب برچسب خارجی روی آن، صنایع دستی را با قیمت های بالایی در بازار به نام اجناس خارجی عرضه می نمایند.
وی، عمده خریداران محصولات صنایع دستی را افراد غیر بومی دانست و اعلام کرد: بسیاری از بانوانی که به صورت محدود در خانه مشغول این حرفه هستند، مشتریانی ثابت و حتی بین المللی داشته و توانستند با اندک فراوریات زمینه فعالیت خود را گسترش دهند.
انتقاد از مدرک گرایی در برگزاری دوره های آموزش صنایع دستی در مراکز فنی و حرفه ای
مدیر و مدرس کارگاه خلاقیت طوبی ضمن انتقاد از نحوه فعالیت های آموزشی ادارات فنی و حرفه ای به مدرک گرایی در این کلاس ها اشاره و تاکید نمود: آموزش های مدرسان مجموعه کلاس های فنی و حرفه ای شهرستان ها جنبه کاربردی ناچیزی داشته و هنرجویان تنها به دنبال کسب مدرک هستند.
فتاح پور از تنوع کلاس های فنی حرفه ای برای بانوان در حد حِرف و مشاغل روز مانند آموزش آرایشگری و گل سازی نام برد و اعلام کرد: جامعه و جوانان ما بیشتر از اینکه به این مشاغل احتیاج داشته باشند باید آموزش های مربوط به صنایع دستی را دیده و ضمن آشنایی با این مشاغل پردرآمد با فرهنگ و تاریخ خود آشنا شوند.
وی حوصله بانوان خانه دار شرکت نماینده در کلاس های فنی و حرفه ای را خارج از محدوده کلاس، توصیف و توضیح داد: بسیاری از این بانوان مهارت هایی بیشتر از مربیان خود دارند که احتیاج به تجلی آنها لازم است و باید آموزش های صنایع دستی با محوریت شاغل کردن بانوان خانه دار و سرپرست خانوار در اولویت طرح آموزشی باشد.
فقدان صندلی دائمی عرضه محصولات صنایع دستی
فتاح پور، نبود غرفه های ثابت برای عرضه صنایع دستی در بسیاری از شهرهای مازندران را از دلایل کمرنگ شدن و عدم تمایل کارآفرینان این حوزه دانست و توضیح داد: اگر مکان دائمی برای ارائه و فروش محصولات خانگی و صنایع دستی در تمام شهرهای استان وجود داشته باشد، قطعا صندلی صنایع دستی استان چیزی فراتر از وضعیت کنونی آن خواهد بود.
مدیر کارگاه فنی و هنری خلاقیت طوبی در شهر خرم آباد تنکابن با اشاره به مسائل این شهر در جذب گردشگر گفت: حضور گردشگر در یک منطقه، رابطه مستقیم با فروش محصولات خانگی و صنایع دستی آن منطقه داشته و استقبال گردشگران برای خرید، عاملی انگیزشی برای فراوری صنایع دستی به شمار می رود.
وی با اشاره به ظرفیت ها و نعمت های خدادادی بی نظیر شمال کشور که خاستگاه گردشگران است، اظهار کرد: شهرداری ها، دهیاری ها و متولیان امر می توانند با استقرار غرفه های دائمی در مسیر چشم اندازها، مناطق گردشگری، آثار تاریخی و مسیرهای پرتردد یاری شایانی به کارگران و کارآفرینان حوزه صنایع دستی نمایند.
فتاح پور، یاری به عرضه محصولات صنایع دستی، اشاعه فرهنگ، آداب و رسوم و معرفی تاریخ کهن منطقه را مزایای احداث غرفه های دائمی صنایع دستی برشمرد و اضافه نمود: ایجاد انگیزه در بانوان شاغل در این بخش و حضور بیشتر و مستمر گردشگران از دیگر فواید احداث مراکز دائمی صنایع دستی است.
وی ضمن یادآوری ظرفیت های بسیار بالای صنایع دستی توضیح داد: با نگاهی به گذشته و مرور خاطرات خانوادگی تک تک ایرانیان حضور و رسوخ صنایع دستی کاملا قابل لمس بوده و ما باید با زنده کردن آئین ها و سنت های پیشنیان خود ضمن انتقال آموزش صنایع دستی، سبب ماندگاری فرهنگ و تاریخ سرزمین خود باشیم.
واردات بی رویه محصولات صنایع دستی از چین
محمدرضا اورمزدی کارشناس ارشد گردشگری در گفت و گو با خبرنگاران، واردات بی رویه از چین و کشورهای دیگر را ضربه بزرگی به حوزه صنایع دستی ایران دانست و تاکید نمود: متاسفانه صنایع دستی در ایران به دلیل روینمودهای غلط متولیان امر در ورطه فراموشی بوده و آینده ای مبهم پیش رو دارد.
وی، گردشگری و اقتصاد را همانند تار و پود در هم تنیده توصیف کرد و اضافه نمود: صنایع دستی به عنوان یکی از جنبه ها و جاذبه های گردشگری احتیاجمند به بازار بوده و اقتصاد گردشگری در این بخش باید در اولویت صنعت توریسم قرار گیرد.
استاد دانشگاه آزاد تنکابن، مسائل شاغلان حوزه صنایع دستی را در چندین جنبه مورد آنالیز قرار داد و یادآور شد: نبود بیمه مناسب برای صنعتگران در این بخش، آینده مبهم شغلی برای فعالان، کمبود استادکاران، قطع شدن زنجیره انتقال و آموزش صنایع دستی به نسل بعد به دلایل مختلف و کمرنگ شدن پیروی از آداب و سنن بومی و محلی چالش های حوزه صنایع دستی کشور است.
اورمزدی با بیان برخی صنایع دستی فراموش گردیده مانند گلیم بافی، چادرشب بافی، ساخت کالاهایی با پوست حیوانات اهلی، نمدمالی و غیره توضیح داد: کمبود افرادی که امروزه مهارت های لازم در این حوزه آموزش و انتقال این هنرها به نسل بعدی را داشته باشند به شدت محسوس است.
این محقق و پژوهشگر حوزه گردشگری، احیای صنایع دستی را زنده کردن سنت ها و معرفی آداب و رسوم و فرهنگ مناطق قلمداد کرد و گفت: بازاریابی در حوزه صنایع دستی یکی از مسائل دیگر این بخش است که با برطرف کردن آن می توان با ایجاد تمایل در فعالان این حوزه زمینه شکوفایی صنایع دستی را به وجود آورد.
اورمزدی، بسته بندی های نامناسب برای صادرات صنایع دستی و مبحث برندینگ را از دیگر چالش های صنایع دستی برشمرد و اظهار کرد: برخی صنایع دستی ایران مانند خاتم کاری اصفهان، فرش تبریز و غیره هم اکنون حرف اول را در دنیا زده و بسیاری از محصولات صنایع دستی متنوع اقوام ایرانی به دلیل قابلیت های منحصر به فرد و کیفیت مثال زدنی پتانسیل بالای برای تبدیل شدن به یک برند ملی را دارند.متاسفانه ما در بخش معرفی صنایع دستی چالش های متعددی داریم که باید با توجه به محصولات بسیار ارزشمند موجود در جغرافیای ایران برای هر کدام شیوه مناسبی را جهت معرفی به بازارهای دنیای ارائه کنیم.
لزوم حضور مستمر فروشندگان صنایع دستی در نمایشگاه های داخلی و خارجی
اورمزدی حضور مستمر فراوریات صنایع دستی مرغوب و اصیل ایرانی در نمایشگاه های داخلی و خارجی را راهی برای درآمدزایی در حوزه عنوان و توضیح داد: علاوه بر درآمدزایی، عرضه این محصولات نشانگر تاریخ و تمدن کهن ایرانی بوده و فرهنگ و آداب ملی و میهنی ایرانیان را به دیگر کشورهای دنیا دیکته خواهد نمود.
استاد گردشگری دانشگاه آزاد تنکابن صِرف حضور در نمایشگاه را موثر ندانست و اعلام کرد: بازخورد و اهداف شرکت در نمایشگاه ها مهم تر از حضور در آن بوده و باید آنالیز کرد که آیا شرکت در این عرصه توانسته به صنایع دستی یاری کند یا خیر که در نهایت بتوانیم به شکوفایی و رونق اقتصاد این صنایع ارزشمند برسیم.
بازارداری مهم تر از بازاریابی
اورمزدی ماندگاری در بازار و صندلی ثابت فروش برای عرضه صنایع دستی در بازار داخل و خارج را بسیار مهم تر از بازاریابی دانست و اعلام کرد: بازاریابی، بازارسازی و بازارداری راه های ارتقاء اقتصاد این بخش است اما متاسفانه ما در هیچ کدام از این زمینه ها موفق عمل نکردیم.
محقق، پژوهشگر و استاد گردشگری دانشگاه، صنایع دستی ایران را برگرفته از طبیعت معرفی کرد و یادآور شد: صنایع دستی ایران همانند معماری اصیل ایرانی الهام گرفته از طبیعت و ناتورالیسم بوده و وابستگی محکمی با عناصر طبیعی و فرهنگ فولکلور ایران دارد.
اورمزدی با بیان اینکه صنایع دستی هر منطقه برگرفته از مواد موجود در همان منطقه است اظهار کرد: در تمام کشور پهناور ایران صنایع دستی بر گرفته از طبیعت و نمادی از اتصال و احترام به محیط زیست و فرهنگ اصیل ایرانی است. به عنوان مثال سیاه چادرهای عشایر استان لرستان بافته گردیده از موی بز و حصیربافی استان های شمالی نیز برگرفته از گیاهان بومی مناطق بوده که این صنایع را دارای قابلیت بالای سازگاری با محیط زیست نموده است.
استاد دانشگاه آزاد تنکابن با اشاره به شعار سال جاری که حمایت از کالای ایرانی است گفت: هیچ کالای فراوریی کشور اصیل تر از صنایع دستی ایرانی نیست و لزوم حمایت از این کالای 100 درصد ایرانی باید در اولویت کاری مسئولان قرار گیرد.
صنایع دستی، بخشی مهجور در سازمان میراث فرهنگی
وی، حمایت همه جانبه تمامی دستگاه ها و نهادهای کشور از صنایع دستی را خواهان شد و اضافه نمود: متاسفانه صنایع دستی بخشی مهجور در سازمان میراث فرهنگی است که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
اورمزدی، توجه و حمایت از صنعتگران و فعالان این حوزه را جز اولین اقدامات برای توسعه و تعالی صنایع دستی برشمرد و گفت: تنظیم برنامه مدون برای گسترش روزافزون این محصولات ایرانی، تضمین شغلی پایدار با ایجاد بازارهای متنوع عرضه صنایع دستی، پرداخت تسهیلات کم بهره به علاقه مندان و شاغلان این حرف، ایجاد کارگاه های آموزشی صنایع دستی و تربیت نیروی جوان زیرنظر اساتید معتبر و مجرب سبب شکوفایی این بخش می گردد.
وی با اشاره به اینکه برنامه ریزی در این حوزه احتیاجمند ورود دستگاه های متنوعی نظیر وزارت اقتصاد و دارایی، وزارت امورخارجه، سازمان گردشگری و غیره است، توضیح داد: برای ایجاد و ارتقای این بخش در عرصه داخلی و بین المللی احتیاجمند حضور و هم افزایی دستگاه های اجرایی امری ضروری هستیم.
محقق، پژوهشگر و استاد گردشگری دانشگاه با تصریح اینکه صنایع دستی می تواند معرف ایران به دنیا باشد، گفت: صنایع دستی قابلیت توسعه و شکوفایی اقتصاد و توریسم ایران را دارد و این هنر کهن در واقع هویت ایرانی را نشان میدهد.
اورمزدی با اشاره به مصرعی از شاعر سخن سرای ایران حکیم ابوالقاسم فردوسی که گفت هنر نیز ز ایرانیانست و بس اعلام کرد: اثبات حقانیت این گفتار امروز تنها از معبر صنایع دستی میسر است و صنایع دستی در واقع کالایی با اصالت، هنری شگرف و یادگاری ارزشمند از تاریخ و فرهنگ و تمدن ملت ایران بوده که لزوم توجه به آن در این برهه بسیار سرنوشت ساز است.
گزارش از نوید ساداتی خبرنگار خبرنگاران
منبع: خبرگزاری ایسناbestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا
مجله سرگرمی: مجله سرگرمی و گردشگری